کد مطلب:211294 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:133
اسم اعظم
شیخ مفید در ارشاد روایت می كند كه امام صادق علیه السلام فرموده:
قال (ع) و ان عندی الاسم الذی كان رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم اذا وضعه بین المسلمین و المشركین لم یصل من المشركین الی المسلمین.
فرمود نزد ما آن اسم اعظمی است كه پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم هر وقت می خواست در میان مسلمین می گذاشت و هیچ مشركی مزاحم آنها نمی شد.
[ صفحه 99]
و ابن شهرآشوب می نویسد: هیچ كتابی و هیچ رساله ای نیست كه در حدیث و حكمت و زهد و موعظت باشد و از سخنان امام صادق علیه السلام خالی باشد.
شیخ مفید می گوید: امام صادق علیه السلام علم بشری را محدود به چهار علم دانسته و از این چهار بیرون نیست كه همه در سینه او بوده است.
1- علم خداشناسی و توحید و مراتب توحید از مبدأ تا معاد.
2- علم خودشناسی علم انفس است كه خود را بشناسد و بداند كجا بوده و از كجا آمده و كجا می خواهد برود و چگونه باید كار كند تا به كمال برسد.
3- علم خلق شناسی است كه نوع خود را كه ناچار است با آنها این سفر را طی كند بشناسد و ببیند دیگران درباره او و خودشان چه فكر می كنند و چگونه عمل می كنند و چگونه سفر تكاملی را طی می نمایند.
4- علم دین است كه تكلیف آدمی را در این مراحل بالا معین می كند و با مقررات و قوانینی طریقه تماس و اصطكاك و برخورد با خلق را معین می كند و حدود او را در قوانین انفرادی و اجتماعی معلوم می سازد.
شیخ مفید خودش این چهار علم را تفسیر می كند می گوید: و از مبدأ تا معاد را یكی دانسته و به هم مربوط می دارد به این ترتیب كه از واجبات اولیه علم خداشناسی و توحید است چون خدا را شناخت می داند در آستان كبریائی او چگونه عمل كند چون این مرتبه را دریافت نعم او را می شناسد و چون نعم الهی را فهمید كه چگونه در این عالم غرق نعمت است در مقام شكر آن برمی آید و چون خواست شكر خدا كند واجب می شود خدا را به اندازه معرفت بیشتری در خور شكر بشناسد و به همان مقدار اطاعت و عبادت و بندگی كند تا اداء شكر نموده باشد و حدود عبادات را هم باید دین معین كند لذا با معرفت دین بندگی و عبادت می كند و شكر نعمت حق به جا می آورد و بدین ترتیب از مبدأ تا معاد همه را شناخته است و مراتب توحید را دریافته و به كمال خود رسیده است.
قال (ع) و ان عندی الاسم الذی كان رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم اذا وضعه بین المسلمین و المشركین لم یصل من المشركین الی المسلمین.
فرمود نزد ما آن اسم اعظمی است كه پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم هر وقت می خواست در میان مسلمین می گذاشت و هیچ مشركی مزاحم آنها نمی شد.
[ صفحه 99]
و ابن شهرآشوب می نویسد: هیچ كتابی و هیچ رساله ای نیست كه در حدیث و حكمت و زهد و موعظت باشد و از سخنان امام صادق علیه السلام خالی باشد.
شیخ مفید می گوید: امام صادق علیه السلام علم بشری را محدود به چهار علم دانسته و از این چهار بیرون نیست كه همه در سینه او بوده است.
1- علم خداشناسی و توحید و مراتب توحید از مبدأ تا معاد.
2- علم خودشناسی علم انفس است كه خود را بشناسد و بداند كجا بوده و از كجا آمده و كجا می خواهد برود و چگونه باید كار كند تا به كمال برسد.
3- علم خلق شناسی است كه نوع خود را كه ناچار است با آنها این سفر را طی كند بشناسد و ببیند دیگران درباره او و خودشان چه فكر می كنند و چگونه عمل می كنند و چگونه سفر تكاملی را طی می نمایند.
4- علم دین است كه تكلیف آدمی را در این مراحل بالا معین می كند و با مقررات و قوانینی طریقه تماس و اصطكاك و برخورد با خلق را معین می كند و حدود او را در قوانین انفرادی و اجتماعی معلوم می سازد.
شیخ مفید خودش این چهار علم را تفسیر می كند می گوید: و از مبدأ تا معاد را یكی دانسته و به هم مربوط می دارد به این ترتیب كه از واجبات اولیه علم خداشناسی و توحید است چون خدا را شناخت می داند در آستان كبریائی او چگونه عمل كند چون این مرتبه را دریافت نعم او را می شناسد و چون نعم الهی را فهمید كه چگونه در این عالم غرق نعمت است در مقام شكر آن برمی آید و چون خواست شكر خدا كند واجب می شود خدا را به اندازه معرفت بیشتری در خور شكر بشناسد و به همان مقدار اطاعت و عبادت و بندگی كند تا اداء شكر نموده باشد و حدود عبادات را هم باید دین معین كند لذا با معرفت دین بندگی و عبادت می كند و شكر نعمت حق به جا می آورد و بدین ترتیب از مبدأ تا معاد همه را شناخته است و مراتب توحید را دریافته و به كمال خود رسیده است.